Bakan Şimşek'ten önemli açıklamalar

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek canlı yayında ekonomi gündemine ilişkin önemli açıklamalarda bulunuyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıklamaları şu şekilde: "Program çalışıyor. Belli alanlarda başarı çok net, bazı alanlar zaman gerektiriyor. Sabır gerektiriyor. Öncelikle büyümede daha dengeli bir kompozisyona doğru evrildik. Geçen sene ikinci çeyreğe giderseniz büyüme yüzde 4 civarı, ama iç talebin büyümeye katkısı 10 puandan fazla. Dış talepte büyümeyi 6.3 puandan fazla aşağı çekiyor. Bu kadar dengesiz büyüme büyük cari açık, erimiş rezervler, o dönemin bir yansıması.

'BÜYÜMEDE DENGELENME VAR'

Gelinen noktada bugün bu senenin ilk çeyreği itibarıyla net ihracatın büyümeye katkısı +1.6'ya döndü. İç talep hala güçlü ama daha ılımlı hale gelecek. Büyümede bir dengelenme var.

'ENFLASYON ZİRVEYİ BULDU'

Bunun sayesinde aşırı ısınmadan ılımlı bir patikaya geçiş var. Enflasyon zirveyi buldu. Bugünkü gerçekleşmeler genel olarak aslında bizim hedeflerimizle uyumlu gidiyor, bir sürpriz yok. Biz enflasyonun 70'li rakamlarda zirveyi bulacağını geçen sene kamuoyu ile paylaştık.

'CARİ AÇIK 25 MİLYAR DOLARA İNECEK'

Geçen sene mayıs ayında revize cari açık rakamı yaklaşık 57 milyar doların üzerindeydi. Bu sene mayıs ayı itibarıyla cari açık 25 milyar dolar civarına inmiş olacak. Cari açık çok büyük ihtimalle GSYH oranla yüzde 2.5'in altına inmiş olacak.

'NET REZERVLER 2020 BAŞINDAN BU YANA İLK KEZ ARTIYA GEÇTİ'

Bu programın çok net bir şekilde çalıştığını gösteriyor. Türkiye'nin dış kaynak ihtiyacı azalıyor. Dış denge iyileşiyor. Rezerv birikimine imkan sağlıyor.

Geçen sene mayıs sonuna göre Türkiye'nin rezervi 44 milyar dolar yukarıda. Cuma günü itibarıyla swap hariç net rezervler 2020'nin başından bu yana ilk kez artıya geçti. Son 2 ayda 65 milyar dolarlık Merkez Bankası'na kaynak akışı oldu. Rezervlerdeki iyileşme Türkiye'nin kırılganlığını azaltmıştır.

'KKM 70 MİLYAR DOLARIN ALTINA İNDİ'

KKM geçen sene bir ara neredeyse 144 milyar dolarla zirveyi bulmuştu. Bugün 70 milyar doların altına indi.

'TARİHTE EŞİ BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ KAYNAK GİRİŞİ VAR'

Bu program kaynak çekmez dediler. Tarihte eşi benzeri görülmemiş kaynak girişi var. Bankalarımız son dönemde uzun vadeli sermaye benzeri kaynağa erişmeye başladı. Reel sektör bugün 100 dolar borç ödediğinde 118 dolar dışarıdan kaynak bulabiliyor. Program bizim öngördüğümüzden çok daha iyi çalışıyor. İçinde bulunduğumuz makroekonomik denklemi dikkate aldığımızda gerçekten program arzulananın ötesinde çalışıyor.

ENFLASYON BEKLENTİLERİ HAKKINDA

12 ay sonra enflasyon beklentisi yüzde 33 civarında. 24 ay sonra yüzde 21 civarı. Piyasa bugün diyor ki program kararlılıkla uygulansın 24 ay sonra enflasyon yüzde 20 civarına inecek diyor. Biz daha iyisi olacağına inanıyoruz.

ENFLASYONU YÜKSELTEN SEBEPLER

Enflasyon bugün niye yüzde 75? Önümüzdeki dönemde ne olacak? Bu konuya açıklık getirirsek ülkemiz açısından daha faydalı olur. Geçen seneki koşullara gidelim. Ülke çok büyük bir deprem yaşadı. Depremin enflasyona iki türlü etkisi var. Bütçe açığını artırdığı için artan bütçe açığı harcamalar şeklinde toplam iç talebi artırıcı bir şekilde yansıdığı için enflasyon yükselir.

Deprem çok büyük etkilenen nüfus fazla olduğu için bazı büyükşehirlere deprem bölgesinden kayışlar oldu. O da kiraları artırdı. Yine deprem yılın ilk yarısında oldu ama enkazın temizlenip inşaatların başlaması yazı buldu. O zaman da inşaat malzemelerinde işçilik ücretlerinde muazzam artış oldu. Bu birinci faktör.

'KURU SERBEST BIRAKTIK'

Gelelim ikinci hususa. Geçen sene biz kuru serbest bırakmak zorunda kaldık. 2021 yılında dolar kuru 18'e çıkmış. KKM gibi tedbirler alınmış uzun bir süre kur tutulmuş. 2023'ün neredeyse mart-nisanına kadar o civarda tutulmuş. O dönemde enflasyon çok yüksek. Biz kuru serbest bıraktık.

Üçüncü faktör geçen sene büyük oranda depremin etkisi ama tabi ki seçim de var. Bütçe açığının yüzde 10'lara çıkma ihtimalinden bahsediliyor. Biz bütçe açığını yüzde 5'e çekmek için mali konsolidasyona gittik. Vergileri artırdık. Bunlar enflasyonist.