İnsanın manevi kurtuluşunu arayan usta kalem: Erdem Bayazıt

Ev hanımı Şerife Hanım ile devlet memuru Ökkeş Tahsin Bey’in 8 çocuğundan biri olan Bayazıt, 18 Aralık 1939’da Kahramanmaraş‘ta dünyaya geldi.

Türk edebiyatının usta ismi, İstiklal Ortaokulu ve Kahramanmaraş Lisesi’nde okudu, öğrencilik yıllarından itibaren şiirle ilgilendi.

Bayazıt’ın çocukluk ve gençlik yılları kışın Kahramanmaraş Yörükselim mahallesindeki büyük konakta, yazları ise Güzlek ve Çağsak’taki yaylalarda geçti.

İlkokuldayken dönemin popüler tarihi romanlarını okuyan yazar, lisede öğrencilerine edebiyat zevki aşılayan Yusuf Ziya Beyzadeoğlu ve Mustafa Atatanır’ın öğrencisi oldu. Okul arkadaşları Cahit Zarifoğlu, Rasim Özdenören, Alaeddin Özdenören ve Mehmet Akif İnan ile oluşturdukları zengin edebiyat ortamı içinde yetişti.

Çeşitli dergi ve gazetelerde yazarlık yaptı

Erdem Bayazıt, Kahramanmaraş Lisesindeyken Cahit Zarifoğlu, Nuri Pakdil, Rasim ve Alaeddin Özdenören ile birkaç sayı “Hamle” dergisini yayınladı.

Nuri Pakdil’in yayına hazırladığı “Hizmet” gazetesinde de sanat ve edebiyat sayfası hazırladı, ayrıca çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaptı.

Usta edebiyatçının ilk şiirleri 1958’de “Hamle” dergisi ve “Gençlik” gazetesinin sanat ekinde, sonraki şiir ve yazıları ise “Büyük Doğu”, “Edebiyat”, “Mavera” ve “Yedi İklim” dergilerinde okuyucuyla buluştu.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde 1959’da başladığı eğitimine Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde devam etti.

Bayazıt, vatani görevini 1963’te Burdur’da yaptıktan sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu.

Kahramanmaraş’ta edebiyat öğretmeni olarak göreve başlayan şair, 1967-1972 arasında Kahramanmaraş İl Halk Kütüphanesi’nde müdürlük yaptı.

İlk şiir kitabı 1972’de okuyucuyla buluştu

Erdem Bayazıt’ın “Sebeb Ey” isimli ilk şiir kitabı, 1972’de edebiyatseverlerin beğenisine sunuldu.

İstanbul Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Genel Sekreterliği yapan şair, bir süre Milli Eğitim Bakanlığı basın bürosu memurluğu ve Milli Kütüphane Süreli Yayınlar Şube Müdür Yardımcılığı görevlerini de yürüttü.

Usta yazar, daha sonra çalıştığı Sanayi Bakanlığı İnsan Gücü Eğitim Daire Başkan Yardımcılığından istifa ederek, Akabe Yayınları ile Mavera dergisinin yönetimini üstlendi.

Arkadaşlarıyla 1981’de Ajans 1400’ü kuran şair Bayazıt, Şenol Demiröz, Yücel Çakmaklı, Ahmet Bayazıt, Çetin Tunca, Halil İbrahim Sarıoğlu ve Necdet Taşçıoğlu’ndan oluşan ekiple, Pakistan, İran, Hindistan ve Afganistan’a yolculuk yaptı, belgesel filmler hazırladı.

Yurt dışı seyahatlerindeki izlenimlerini önce Mavera dergisinde yayımlayan, daha sonra bu yazıları “İpek Yolundan Afganistan”a adlı eserinde toplayan usta yazar, bu eseriyle 1983’te Türkiye Yazarlar Birliği Basın Ödülü’ne layık görüldü.

Akabe yayınlarının İstanbul’a taşınmasıyla 1984’te yeniden memurluğa dönen şair, Devlet Planlama Teşkilatında bir süre görev aldı.

Bayazıt, 1987’de Kahramanmaraş milletvekili olarak girdiği TBMM’nin 18. Dönem çalışmaları süresince Milli Eğitim ve Çevre Komisyonlarında görev yaptı.

Edebiyat çevrelerince “Yedi Güzel Adam“dan biri olarak anılan Bayazıt’ın, Müslümanların emperyalizme başkaldırışını yansıtan şiirleri büyük ilgi gördü.

Şiirleriyle “İnsanın manevi kurtuluşunu” aradı

Nuri Pakdil, Necip Fazıl Kısakürek, Sezai Karakoç ve Fethi Gemuhluoğlu’ndan etkilenen yazar, şiirde tarihi bir boyutun, fizik ötesine bir açılımın ve günlük hayatın yansımalarının görülmesi gerektiğini savundu.

Bayazıt, başlangıçta yüksek perdeli bir ses tonuyla konuşan, güneş, dağ, deniz gibi iri cüsseli imgelere yaslanan, kitleler önünde seslendirilmeye yatkın şiirler kaleme aldı. Şiir anlayışını öncelikle “Büyük Doğu” ve Sezai Karakoç ile biçimlendiren şairin kaleme aldığı son şiirleri ise “Risaleler” adıyla Akabe Yayınları tarafından kitaplaştırıldı.

“Risaleler” kitabıyla 1988’de Türkiye Yazarlar Birliğinden (TYB) ödül alan şair, TYB tarafından gerçekleştirilen “Türkçe’nin 5. Uluslararası Şiir Şöleni” kapsamında Yahya Kemal adına düzenlenen büyük ödülün de sahibi oldu.

Kaleme aldığı köşe yazıları 1997’den itibaren Yeni Şafak gazetesinde okuyucuyla buluşan Bayazıt, Ak Radyo’da “Şiir, Yalnızca Şiir” adlı programı hazırlayıp sundu. Bayazıt’ın bazı şiirleri İngilizceye de tercüme edildi.

Evli ve dört çocuk babası olan Erdem Bayazıt, akciğer kanseri sebebiyle 69 yaşındayken 5 Temmuz 2008’de İstanbul’da vefat etti.

Ölümünden sonra Kahramanmaraş, Ankara ve İstanbul’daki bazı okullara ismi verilen usta şair, TRT 1’de yayınlanan “Yedi Güzel Adam” dizisi sayesinde yeniden genç edebiyatçıların gündemine girdi.

“Sana, Bana, Vatanıma, Ülkemin İnsanlarına Dair”, “Bulmak”, “Diriliş Saati”, “Birazdan Gün Doğacak”, “Aşk Risalesi”, “Sebep Ey”, “Ölüm Risalesi”, “Kar Altında Hüzün Denemesi”, “Veda”, “Aramak”, “Önden Gidenler İçin”, “Güvercinler”, “Sevmek”, “Karanlıkta Korkan İdamlıklar” ve “Hicret Burcundan” adlı şiirleri kaleme alan şair, “Sebeb Ey”, “Risaleler”, “Şiirler”, “Kelimenin Dirilişi”, “Vahyin Diriltici Soluğu”, “Müslüman Yürekler Bilirim” ve “İpek Yolundan Afganistan’a” isimli kitaplara da imza attı.