Alper Gezeravcı uzaydan ne zaman dönecek!

Dönüş için geri sayım başladı… Türkiye, astronot Alper Gezeravcı’nın uzay yolculuğunu heyecanla takip etti. İlk Türk astronot Gezeravcı, istasyonda kaldığı süre içerisinde 13 farklı deneye imza attı. Peki bu deneyler hangileriydi? Gezeravcı Dünya’ya ne zaman, hangi saatte dönecek? İşte detaylar…

İlk Türk astronot Alper Gezeravcı’nın dönüş yolculuğu için geri sayım başladı.

Gezeravcı’nın da içinde yer aldığı Ax-3 ekibi için bugün Türkiye saatiyle 17.50’de uğurlama töreni düzenlenecek. Tören, Axiom Space’in sosyal medya hesaplarından canlı yayımlanacak.

Gezeravcı ve ekibinin yarın Türkiye saatiyle 14.00’te ISS’den ayrılması bekleniyor. TRT Haber’de yer alan bilgiye göre Dünya’ya dönüş yolculuğu ise 12 saat sürecek.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın da yer aldığı Axiom-3 mürettebatı için bugün 17.50’de Uluslararası Uzay İstasyonu’nda ‘veda töreni’ düzenleneceğini duyurdu.

Planlı inişin, ABD’nin Florida eyaletinin doğusundaki Atlas Okyanusu ve batısındaki Meksika Körfezi’nde bulunan 7 potansiyel iniş noktasından birine yapılması bekleniyor.

Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) geçirdiği süre boyunca 13 bilimsel deney gerçekleştirdi. Peki Gezeravcı uzayda hangi deneyleri yaptı?

Bunlar; Message, UzMAn , oksijen satürasyonu, gmetal; extremophyte, vokalkord, metabolom, UYNA, algalspace, pranet, miyoka, miyeloid, CRISPR-GEM.

‘Message’ deneyiyle, mikro yer çekimi altında astronot bağışıklık sistemlerinin tepkilerini tahlil etmek ve uzun vadeli uzay görevlerinin sağlık üzerindeki etkilerinin araştırılması hedeflendi.

Yeni nesil metal malzemelerin mikro yer çekimli ortamda ergitme (metal malzemeleri ergime sıcaklığının üzerindeki sıcaklıklarda ısıtarak katı halden sıvı hale getirme işlemi) ve katılaşma sürecinde termodinamik ve fiziksel özellikleri araştırıldı.

Alper Gezeravcı, ISS’de Hacettepe Üniversitesi’nin ‘Uzay Misyonuna Katılan Bireylerde Radyasyona Maruz Kalmanın Kanser İçin Öncül Lezyonlar Olan Periferik Kandaki Miyeloid-Kökenli Baskılayıcı Hücrelere Etkisinin İncelenmesi’ deneyini gerçekleştirdi. Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Temel Onkoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güneş Esendağlı’nın sorumlusu ve proje yöneticisi olduğu deneyle, astronotların maruz kalacağı; yolculuk, uzay koşulları ve kozmik radyasyon hasarının immünolojik olarak ‘Miyeloid-Kökenli Baskılayıcı Hücre’ düzeyinde ölçülmesi ve değerlendirilmesi amaçlanıyor. Deneyle, astronotların atmosferin koruyucu etkisi olmadan uzayda maruz kaldığı stres ve radyasyon hasarına bağlı olarak, ‘miyeloid’ kökenli hücrelere yönelik olası değişiklikleri denetlenecek ve uzay ortamının olası etkileri sebebiyle astronotların kanser riskleri tespit edilecek.

Moleküler biyolojinin yöntemlerinden CRISPR’in mikro yerçekimi ortamında bitkiler üzerinde denenerek uzayda yetiştirilecek bitkilerin verimliliğinin artırılması hedefleniyor. Gezeravcı deneyler ile ilgili olarak, “Uluslararası Uzay İstasyonu’na kenetlenir kenetlenmez, öncelikle biyolojik ve biyoteknolojik deneylerimizin düzeneklerini hazırlayarak bitki ve yosun deneylerimizi başlattık. Bu deneylerden biri olan CRISPR-GEM’de, genetik mühendislik yöntemlerinden CRISPR tekniğini kullanarak bitkilerin sağlığını ve verimini artırmayı hedefliyoruz. Türk bilim insanlarımızın bu kıymetli çalışmaları için gayret göstermek o kadar gurur verici ki” açıklamasını yapmıştı.

Bu deneyle, dünyada zorlu koşullara adapte olan mikroalg türlerinin yerçekimsiz koşullar altında büyüme ve dayanıklılık testlerinin gerçekleştirilmesi, metabolik değişikliklerinin incelenmesi, karbondioksit yakalama performanslarının ve oksijen üretim kabiliyetlerinin belirlenmesi için kapalı sistemlere yaşam destek ünitesi geliştirilmesi hedefleniyor.

Nişantaşı Üniversitesi’nden Oğuzhan Aydemir’in proje yöneticisi olduğu deneyle, yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak, düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedefleniyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Kacır deneye ilişkin detayları şu sözlerle belirtmişti: “Deney 7: GMETAL Türk Uzay Bilim Misyonundaki onüç deneyden biri olan gMETAL deneyi ile katı parçacıkların akışkan bir ortamda homojen şekilde karıştırılmasında yer çekiminin etkisi nasıl ve itki üretiminde metal parçacıkları kullanılacak uzay aracı motorları daha verimli hale gelebilir mi? sorusunun cevabı aranıyor”

Miyoka Deneyle, ISS’de elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajının gerçekleştirilmesi amaçlandı.

Bu deneyle kutup mikroalglerinin, uzay misyonlarında astronotlar için gıda takviyesi, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, su iyileştirme ve yaşam destek alanları için kullanılması amaçlanıyor.